โดย ผศ พญ สาวิตรี สุวิกรม
โรคของต่อมไทรอยด์เป็นโรคทางอายุรกรรมที่พบได้ในผู้หญิงทั่วไป อาจมีแม่บางคนที่ให้นมบุตรแล้วจำเป็นต้องใช้ยาในการรักษาภาวะไทรอยด์ผิดปกติ ในกลุ่มนี้คุณแม่อาจมีความสงสัยว่าจะให้ลูกกินนมตนเองได้ไหม วันนี้เรามีคำตอบค่ะ
ในแม่ที่มีภาวะไทรอยด์ทำงานน้อย (Hypothyroidism) และจำเป็นต้องรักษาโดยการใช้ยา thyroxine นั้น มีการทำการศึกษาแล้วว่าปริมาณยา thyroxine ที่ออกมาในน้ำนมแม่มีปริมาณน้อยมาก ไม่ส่งผลต่อการทำงานของต่อมไทรอยด์ในทารก1,2จึงไม่มีข้อห้ามในการให้นมแม่สำหรับแม่ที่ต้องรักษาด้วยยา thyroxine3
ส่วนในแม่ที่มีภาวะไทรอยด์ทำงานมากผิดปกติหรือไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism, Thyrotoxicosis) ยาที่ใช้บ่อยๆ มี ๒ ชนิด คือ propylthiouracil (PTU) และ methimazole จากการศึกษาพบว่าระดับยา PTUที่ตรวจพบในนมแม่ต่ำกว่าที่พบในเลือดแม่ ๑๐ เท่าหรือมากกว่า4,5และระดับของยา methimazole ที่ในนมแม่อยู่ระหว่างร้อยละ ๗-๑๖ ของที่พบในเลือดแม่เท่านั้น6,7และยาทั้ง ๒ชนิดก็ไม่พบว่าส่งผลให้การทำงานของต่อมไทรอยด์ในทารกที่กินนมแม่ผิดปกติแต่อย่างใด8,9
สรุป มารดาที่มีข้อบ่งชี้ในการรักษาภาวะฮอร์โมนไทรอยด์ผิดปกติสามารถให้ลูกกินนมแม่ได้ แต่ถ้ายังมีการลังเลหรือไม่แน่ใจเกี่ยวกับผลข้างเคียงที่อาจเกิดกับลูก ก็อาจมีการตรวจติดตามการทำงานของต่อมไทรอยด์ของลูก (thyroid function test) เมื่อลูกได้รับนมแม่ไปแล้ว ๖ เดือนก็ได้
เอกสารอ้างอิง
1. Mizuta H et al. Thyroid hormones in human milk and their influence on thyroid function of breast-fed babies. Pediatr Res. 1983;17(6):467-71.
2. Oberkotter LV. Thyroid function and human breast milk [letter]. Am J Dis Child. 1982;137(11):1131.
3. Jan R, Karen W. Breastfeeding and Human Lactation. 4thed. Massachusetts : Jones and Bartlet Publishers, 2009.
4. Kampmann JP et al. Propylthiouracil in human milk. Revision of a dogma. Lancet. 1980;1(8171):736-7.
5. Low LC, Lang J, Alexander WD. Excretion of carbimazole and propylthiouracil in breast milk [letter]. Lancet. 1979;2(8150):1011.
6. Tagler L, Lindstorm B. Antithyroid drugs in milk. Lancet. 1980;2(8194):591.
7. Azizi F. Effect of methimazole treatment of maternal thyrotoxicosis on thyroid function in breast-feeding infants. J Pediatr. 1996;128(6):855-8.
8. Lamberg BA et al. Antithyroid treatment of maternal hyperthyroidism during lactation. Clin Endocrinol (Oxf). 1984;21(1):8487.
9. Azizi F et al. Thyroid function and intellectual development of infant nursed bymothers taking methimazole. J Clin Endocrinol Metab. 2000;85(9):3233-8.