(จากหนังสือ นมแม่…50 คำถามยอดฮิต)
น้ำนมของสัตว์แต่ละชนิดผลิตขึ้นมาเพื่อให้เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของลูกสัตว์ชนิดนั้นมากที่สุด เช่น น้ำนมของแมวน้ำจะมีไขมันสูงเพื่อให้ลูกแมวน้ำใช้พลังงานต่อสู้กับความหนาวเย็น ถ้านำนมวัวมาให้ลูกแมวน้ำกิน อาจทำให้ลูกแมวน้ำได้รับไขมันไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตได้
น้ำนมของคนเราก็เช่นกัน ดังจะเห็นได้จากการที่มนุษย์มีสมองไว้คิดแก้ไขปัญหา ในน้ำนมแม่จึงอุดมไปด้วยแร่ธาตุและสารอาหารที่ทำให้สมองทารกเจริญเติบโตได้ดีที่สุด ไม่มีน้ำนมของสัตว์ชนิดอื่นใดเทียบเท่าหรือแทนที่ได้ ฉันใดก็ฉันนั้น หากนำนมวัวมาให้ลูกคนกิน โอกาสที่จะได้รับสารบำรุงสมองอย่างเต็มที่ก็จะถูกลดทอนลงได้
เหตุผลสำคัญที่ทารกแรกเกิดทุกคนควรได้รับน้ำนมแม่ โดยไม่ต้องเสริมนมผสม เพราะว่า
1. ในนมแม่มีสารบำรุงสมองที่เหมาะสำหรับการเจริญเติบโตของทารกมากที่สุด
2. ทารกที่กินนมผสมเสี่ยงต่อการเกิดโรคแพ้โปรตีนนมวัวได้
3. การเสริมนมผสมเป็นอุปสรรคต่อการให้นมแม่ได้ เนื่องจากนมวัวย่อยยากกว่า จะมีระยะเวลาอยู่ในกระเพาะอาหาร ( gastric emptying time ) นาน ดังนั้นเด็กที่กินนมผสมจะอยู่ท้องนานกว่าและนอนนาน การดูดกระตุ้นเต้านมแม่น้อยลง ทำให้กลไกการผลิตน้ำนมน้อยลงและหยุดผลิตในที่สุด
4. การเสริมนมผสมจากขวดนม ทำให้ลูกติดการดูดจุกนม เพราะนมไหลเข้าปากเร็ว ไม่ต้องออกแรงดูดมาก และวิธีดูดนมจากจุกนมต่างจากวิธีดูดนมจากเต้าแม่ ดังนั้น หากลูกชินกับการดูดจุกนมแล้วมาดูดนมแม่ด้วยวิธีเดียวกัน น้ำนมแม่จะไม่ออก ทำให้ลูกหงุดหงิด ร้องเมื่อดูดนมแม่ แม่จึงต้องให้นมผสมเพิ่มมากขึ้น จนต้องหยุดให้นมแม่ไปในที่สุด
ความแตกต่างระหว่างการดูดนมแม่และการดูดนมขวด
การดูดนมแม่
ลูกจะต้องอ้าปากกว้างเพื่อให้ทั้งหัวนมและลานนมเข้าไปอยู่ในปาก เหงือกลูกจะงับลงบนลานนม ลิ้นรองรับอยู่ใต้ลานนม กดหัวนมและลานนมแนบกับเพดานปาก หัวนมแม่ที่สัมผัสบริเวณเพดานปากของลูกจะกระตุ้นให้ลูกเริ่มดูดนม เหงือกจะขยับขึ้นลง และลิ้นจะรีดน้ำนมจากท่อน้ำนมเข้าสู่ปาก
การดูดนมขวด
ลูกจะไม่อ้าปากกว้าง จะใช้เหงือกกัดหัวนมยาง เพื่อให้น้ำนมไหลช้าลง ถ้าเป็นจุกนมที่มีรูใหญ่ น้ำนมออกมาก การดูดจะง่ายกว่าดูดนมแม่ นอกจากนี้ลูกอาจจะใช้ลิ้นอุดรูที่จุกยางเพื่อให้น้ำนมไหลช้าลง ทำให้ติดนิสัยกระดกลิ้นไว้ด้านในของปาก และไม่แลบลิ้นออกมาเวลาดูดนมแม่