ส่วนหนึ่งจากหนังสือ ถาม – ตอบ เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ตอน..เมื่ออยู่โรงพยาบาล
การที่น้ำนมมาเร็วหรือช้าขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง คุณแม่บางคนเริ่มมีน้ำนมตั้งแต่สามเดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์ แต่ส่วนใหญ่เริ่มมีในระยะหลังคลอด น้ำนมที่หลั่งในช่วงแรกจะมีสีเหลืองข้น เรียกว่า หัวน้ำนม
ในระยะ 1-2 วันแรกหลังคลอด น้ำนมมาน้อยเป็นเรื่องปกติ คุณแม่อย่าเครียดหรือกังวลมากเกินไปเพราะลูกมีน้ำและอาหารสะสมมาตั้งแต่อยู่ในครรภ์ จึงยังไม่ต้องการน้ำนมมากในช่วงแรก ไม่จำเป็นต้องให้นมเสริม ยกเว้นในทารกที่มีปัญหา เช่น
- ทารกน้ำหนักแรกเกิดน้อยหรือเกิดก่อนกำหนด (มีพลังงานสะสมน้อย)
- ทารกน้ำหนักแรกเกิดมาก (ต้องการพลังงานมาก)
- ทารกที่มีปัญหาสุขภาพอื่นๆ
วิธีช่วยให้น้ำนมมาเร็วและมีมากขึ้นทำได้ไม่ยาก เพียงทำตามหลัก 3 ดูด คือ
ดูดเร็ว เริ่มให้ลูกดูดนมเร็วภายใน 1 ชั่วโมงหลังคลอด
ดูดบ่อย ควรให้ลูกดูดนมบ่อยตามที่ลูกต้องการ ประมาณวันละ 8 ครั้งขึ้นไป แต่ใน 1 – 2 วันแรก ลูกอาจยังง่วงอยู่ ปลุกแล้วก็ยังไม่ค่อยอยากตื่น อาจจะรอสักครึ่งชั่วโมงแล้วปลุกใหม่ แต่ถ้ายังไม่ตื่นอีก แบบนี้อาจต้องให้พักก่อน แล้วค่อยเริ่มให้ดูดใหม่ในมื้อถัดไปเมื่อลูกตื่น ยิ่งลูกตื่นตัวดีเขาก็จะดูดนมได้ดี และช่วงที่ลูกยังไม่ดูดนม คุณแม่ก็อย่าลืมบีบน้ำนมออกบ่อยๆ เพื่อกระตุ้นการสร้างน้ำนมด้วย
ดูดอย่างถูกวิธี โดยให้ลูกอมงับลานนมให้ลึกพอ และดูดจนเกลี้ยงเต้า
ที่สำคัญ คุณแม่ต้องรับประทานอาหาร และดื่มน้ำให้เพียงพอ ทำจิตใจให้สบาย ไม่เครียดหรือกังวล เพราะความเครียดเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้น้ำนมมาช้าด้วยเช่นกัน